Nội dung bài viết
Bông móng tay một số địa phương còn gọi với tên khác là cây Bóng nước. Đây là một loại cây mọc hoang được biết đến như một loại dược học cổ truyền với nhiều lợi ích mang lại cho sức khỏe chúng ta.
- Chữa bách bệnh với cây thuốc Cúc tần
- Bài thuốc quý dân gian từ cây sen tốt cho sức khỏe
- Khám phá những lợi ích từ cây Thông thiên với sức khỏe con người
Bông móng tay còn được trồng để làm cảnh
Thông tin sơ lược về cây Bông móng tay
Bóng móng tay ở nước ta đa số thường mọc hoang và còn trồng để làm cảnh vì hoa của bông móng tay rất bắt mắt về màu sắc. Bông móng tay có tên khoa học là Impatiens balsamina L. Thuộc họ Bóng nước Balsaminaceae. Thuộc dạng cỏ mọc hàng năm, có thể cao 40 cm. Lá mọc so le, có cuống, hình mác, đầu nhọn, mép có răng cưa rất rõ,dài 7-8cm, rộng 2-2.5 cm. Hoa mọc ở nách lá lưỡng tính không đều, màu đỏ hay trắng, 5 lá dài cùng màu với tràng, không đều. Lá dài trước hình cựa, 5 cánh, 5 nhị, chỉ nhị ngắn , bao phấn dính sát nhau chung quanh nhuỵ, 5 lá noãn hợp thành bầu thượng 5 ô, mỗi ô đựng nhiều noãn. Quả nang nứt thành 5 mảnh xoắn lại tung hạt đi xa.
Thành phần hóa học có trong cây Bông móng tay
Thân chứa kaempferol 3- glucozit, quexetin pelargonidin, cyanidin và delphindin (C.A., 1966, 75, 1964, 16275c). Hạt chứa 17,9 % chất béo. Trong chất béo có thành phần chủ yếu là axit parinaric hay axit A9, 10 , 13, 15, octadecatetraenoic C18H28O7 (khoảng 27 % balsaminasterol C27H40O (Hegnauer R., 1964). Ngoài ra còn có sipinaterol C29H48O (khoảng 0,015%) (C.A., 1973, 79, 1744a và C.A., 1954, 48, 13835a), sapionin, các đa đường (khi thuỷ phân cho glucoza và fructoza) (C.A., 1971, 74, 72872m).; Trong toàn thân cây bóng nước có axit p-hydroxybenzoic có tính chất kháng sinh, axit gentisic C6H7O4′, axit ferulic C10H10O4′, axit p-cumaric C9H4O3′, axit sinapic C11H12O5′, axit cafeic C9H8O4′, ngoài ra còn scopoletin C10H8O4. Lá chứa axit xinnamic (nhục quế toan) kaempferol – 3 arabinozit và kaempferol (C.A., 1971, 1964, 230).
Tác dụng dược lý của Bông móng tay
Dược sĩ Nguyễn Thị Thắm hiện đang là giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM tại trường Cao đẳng Y dược TP HCM cho biết Dịch chiết từ lá Bóng nước với thành phần hóa học chủ yếu là chất axit p-hydroxybenzoic đã được nghiên cứu dược lý thấy có tác dụng kháng khuẩn rất mạnh. Chất lawson và lawson methylether có trong hoa Bóng nước có tác dụng kháng nấm rất mạnh.
Bông móng tay và một số bài thuốc chữa bệnh hữu dụng
Bông móng tay với vô số công dụng chữa bệnh tốt cho sức khỏe chúng ta
- Trị nga trưởng phong Dùng lá Bông móng tay tươi xát vào chỗ bị bệnh, ngày xát hai lần.
- Chữa đòn ngã tổn thương, sưng đau, vết thương lở loét Dùng rễ Bông móng tay giã đắp.
- Trị hóc xương Lấy hạt hoặc rễ Bông móng tay nhai nhỏ, ngậm trong miệng gần chỗ xương bị mắc, hoặc thổi bột hạt vào họng, không được nuốt.
- Chữa tràng nhạc, phát bối: Dùng lá Bông móng tay tươi, giã đắp ngày thay thuốc 2-3 lần.
- Có tác dụng ngừa thai Hạt Bông móng tay 20g phối hợp với rễ cây Bông cỏ 30g, thái nhỏ, phơi khô, sắc uống làm 2 – 3 lần trong ngày.
- Chữa nghẹn ở người cao tuổi Hạt Bông móng tay tẩm mật, phơi khô, tán nhỏ, rây bột mịn, trộn với hồ làm viên bằng hạt đỗ xanh, uống mỗi lần 8 viên với rượu có tác dụng chữa ăn hay bị nghẹn, nhất là ở người cao tuổi.
- Trị đau lưng Lấy cả cây Bông móng tay 10 g, nhân Hạt đào 15g, Nho chua 10 quả, thái nhỏ, phơi khô, sắc lấy nước uống trong 7 ngày liền.
- Chữa bế kinh Hoa Bông móng tay phơi khô 3g -6 g sắc lấy nước uống.
- Chữa sưng tấy, mụn nhọt, chín mé, vết thương Dùng Bông móng tay tươi, rửa sạch , giã nát với ít muối đắp lên vết thương.
- Trị phong thấp Dược liệu Bông móng tay phơi khô 15 g phối hợp với vỏ Ngũ gia bì 10g và rễ Uy linh tiên 10 g, thái nhỏ, sắc với 400ml nước còn 100 ml, uống làm 2 lần trong ngày chữa phong thấp.
Bên cạnh những lợi ích của cây Bông móng tay các lương y tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM cũng gửi đến lưu ý rằng Phụ nữ khi có thai không nên dùng bông móng tay để chữa bệnh.
