Nội dung bài viết
Mạch môn hay còn được gọi với tên khác là cỏ lan, lan tiên, hay mạch đông…đây là một loại cây thường mọc hoang hay được trồng nhiều ở nước ta được áp dụng trong nhiều bài thuốc hay với vô số công dụng vô cùng hữu ích.
Công dụng trị bệnh từ cây Mạch môn
Sơ lược thông tin về cây Mạch môn
Mạch môn là loại cây thuộc họ Tóc tiên (Ruscaceae), có khoa họ là Ophiopogon japonicus hay Convallaria japonica Linnaeus f. Mạch môn là loại cây có nguồn gốc từ Nhật Bản. Hiện nay, mạch môn được trồng làm cây cảnh ở nhiều nơi và được trồng để làm dược liệu. Ở nước ta, mạch môn mọc hoang và được trồng ở nhiều vùng phía Bắc như Bắc Giang, Nghệ An, Hà Nam, Hưng Yên,…
Cây mạch môn là một loại cây thân thảo. Mạch môn cao từ 10cm đến 40 cm, thường xanh và sống lâu năm. Lá cây mạch môn là lá thẳng, có màu xanh lục. Lá mạch môn có bề mặt dài và hẹp, cuống có bẹ. Lá dài khoảng 20cm đến 40 cm, rộng từ 1mm đến 4mm. Mép lá mạch môn có răng cưa. Lá mạch môn mọc từ gốc, vươn lên. Cây mạch môn có rễ chùm. Hoa mạch môn có màu sắc biến đổi từ trắng đến tím hoa cà nhạt. Hoa mọc thành từng cành trên thân cây, thường dài từ 5cm đến 10 cm. Mạch môn cho quả mọng, có màu xanh lam. Quả mạch môn thường có đường kính khoảng 5mm đến 6 mm. Mỗi quả có chứa từ 1 – 2 hạt. Phần rễ của mạch môn phát triển thành củ. Củ mạch môn dẹt ở hai đầu, phần thân mập tròn. Vỏ củ mạch môn có màu trắng vàng.
Theo chia sẻ của các giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Pasteur cho biết, trong củ mạch môn có chứa những chất hóa học như: Saccharose; Glucose; Các loại vitamin; Stigmasterol; Glucofructan; Fructose; B – sitosterol; D – Glucosid.
Mạch môn mọc hoang và được trồng ở nhiều ở nước ta
Mạch môn và một số bài thuốc trị bệnh
Trị chứng ho, ho lâu ngày, khó thở: Sử dụng 16 g củ mạch môn, 4g cam thảo, 4 g gạo nếp sao vàng, 4 g đảng sâm, 8 g bán hạ, 4g đại táo. Sau đó lấy sắc các dược liệu trên với 600 ml nước. Sắc thuốc cô đọng còn 200 ml nước. Mỗi thang thuốc chia ra làm 3 lần uống trong ngày.
Trị bệnh ho khan, ho có đờm, đau họng: Sử dụng 5 g mạch môn, 12 g tang diệp, 4g mè đen, 4 g tỳ bà diệp, 3 g hạnh nhân, 3 g a giao, 4g cam thảo. Sắc các nguyên liệu để uống.
Trị răng chảy máu: Sắc mạch môn với nước. Uống thuốc trị răng chảy máu.
Chữa suy tim, ra mồ hôi nhiều, huyết áp hạ, mạch nhanh: Sử dụng 16 g mạch môn, 8 g nhân sâm. 6 g ngũ vị từ. Sắc các nguyên liệu trên, uống thuốc để chữa các chứng về hạ huyết áp, mạch nhanh, ra mồ hôi nhiều,…
Chữa táo bón: Sử dụng 20 g mạch môn, 12 g huyền sâm, 20 g sinh địa. Sắc uống lấy nước cho người bệnh uống.
Những điểm cần chú ý khi sử dụng cây mạch môn
Mạch môn với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe
Các giảng viên tại Trường Cao đẳng Y dược Pasteur cũng khuyến cáo người bệnh cần lưu ý khi sử dụng mạch môn và các bài thuốc từ mạch môn như sau:
- Không được dùng mạch môn trường hợp người bị tiêu chảy, tỳ vị hư hàn.
- Không nên dùng mạch môn đối với trường hợp bệnh nhân bị nhiệt phế và vị.
- Người dùng cần kiên trì sử dụng các bài thuốc từ mạch môn vì những bài thuốc từ mạch môn nói riêng hoặc các bài thuốc Đông y nói chung thường có tác dụng chậm.
- Tùy vào cơ địa của mỗi người, các bài thuốc từ mạch môn có thể không phát huy hiệu quả, có một số tác dụng phụ,… Nếu cơ thể xuất hiện những triệu chứng lạ, bệnh nhân cần tạm ngưng sử dụng thuốc và khai báo ngay với bác sĩ.
Mạch môn có nhiều tác dụng đối với lại sức khỏe con người và nhiều công dụng trong điều trị bệnh. Theo Đông y, mạch môn được ứng dụng trong những bài thuốc trị táo bón, ho, ho đờm, ho ra máu,… Thế nhưng, trước khi áp dụng để chữa bệnh bằng các bài thuốc từ mạch môn, người bệnh cần hỏi ý kiến của bác sĩ hay thầy thuốc có chuyên môn.
