Nội dung bài viết
Cây chó đẻ hay còn được gọi với cái tên mỹ miều khác là Diệp hà châu, là một loại cây mọc hoang phân bố rộng rãi ở nước ta. Đây là một loại dược học cổ truyền, một cây thuốc quý với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người. Bài viết này các lương y tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM sẽ chia sẻ sơ lược về công dụng của cây Chó đẻ.
- Bật mí một số lợi ích của cỏ Đuôi lươn đối với sức khỏe con người
- Tìm hiểu công dụng đặc biệt tốt cho sức khỏe con người của cây Sài hồ
- Khám phá công dụng chữa bệnh của cây Cốc tinh thảo
Chó đẻ thường mọc hoang nhiều ở nước ta
Sơ lược thông tin cần biết về cây chó đẻ
Chó đẻ có tên khoa học là Phyllanthus urinaria L; thuộc họ Thầu dầu Euphorbiaceae. Cây chó đẻ răng cưa là một loại cỏ mọc hằng năm, cao chừng 30 cm, thân gần như nhẵn, mọc thẳng đứng, mang cành, thường có màu đỏ. Lá mọc so le,lưỡng lệ trông như lá kép, phiến lá thuôn, dài 5mm -15 mm, rộng 2mm -5 mm, đầu nhọn hay hơi tù, mép nguyên nhưng hơi có răng cưa rất nhỏ, mặt dưới màu xanh lơ, không cuống hay có cuống rất ngắn. Hoa mọc ở kẽ lá, nhỏ, màu nâu đỏ, đơn tính, hoa đực, hoa cái cùng gốc, ở đầu cành, cái ở dưới. Hoa không cuống, hoặc có cuống rất ngắn. Đường kính quả có thể đạt tới 2 mm, treo lủng lẳng dưới lá, do đó có tên là diệp hạ châu có nghĩa là hạt dưới mặt lá. Hạt 3 cạnh, hình trứng, màu nâu nhạt, có vân ngang. Theo tìm hiểu của các giảng viên Cao đẳng Dược tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM cho biết, chó đẻ có vị hơi đắng, ngọt và tính mát có tác dụng thanh can, minh mục, thấm thấp và lợi tiểu.
Chó đẻ vào một vài bài thuốc chữa bệnh hữu ích
Chó đẻ với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người
- Trị sạn mật, sạn thận Chó đẻ 24 g. Sắc lấy nước uống, sắc làm 2 nước để vừa tận dụng được hoạt chất vừa uống thêm nhiều nước. Nếu đầy bụng, ăn kém gia thêm Gừng sống hoặc Hậu phác. Để ngăn chận sỏi tái phát, thỉnh thoảng nên dùng diệp hạ châu dưới hình thức hãm uống thay trà, liều khoảng 8g đến 10 g mỗi ngày.
- Trị sốt rét: Chó đẻ 16 g, Thảo quả 12 g, Thường sơn 16 g, Hạ khô thảo 12 g, Binh lang 8g, Đinh lăng 12 g. Sắc lấy nước uống. Nhân dân rất hay dùng cây chó đẻ răng cưa làm thuốc, giã nát với muối chữa đinh râu,mụn nhọt. Còn có tác dụng chữa bệnh gan, chữa sốt, đau mắt, rắn cắn. Ngày uống 20g-40 g cây tươi, sao khô sắc đặc mà uống. Dùng ngoài không kể liều lượng.
- Trị viêm gan siêu vi. Chó đẻ 16g, Nhân trần nam 16 g, Vỏ bưởi (phơi khô, sao) 4g, Hậu phác 8 g, Thổ phục linh 12 g. Nếu cơ thể quá suy nhược có thể gia thêm rễ Đinh lăng 12 g, nhiệt nhiều gia thêm Rau má 12 g, Hạt dành dành 12 g, báng tích nhiều gia Vỏ đại 8 g. Sự phối hợp giữa diệp hạ châu, Nhân trần và Thổ phục linh tăng tác dụng giải độc, chống siêu vi. Gia thêm Vỏ bưởi, Hậu phác ấm nóng giúp kiện Tỳ để trung hòa bớt tính mát của Nhân trần và Chó đẻ khi cần sử dụng lâu dài.
- Chữa suy gan do rượu, sốt rét, nhiễm độc do môi trường hoặc các trường hợp hay nổi mẩn, nổi mụn do huyết nhiệt. Chó đẻ đắng 12 g, Cam thảo đất 12 g. Sắc nước uống hàng ngày thay trà.
- Trị viêm gan, viêm ruột tiêu chảy, vàng da: Chó đẻ đắnh 40 g, mã đề 20 g, cây dành dành 12 g, sắc lên rồi dùng.
- Trị bệnh sốt rét: Cây chó đẻ 8 g, dây hà thủ ô, lá cây mãng cầu tươi, thảo quả, thường sơn, dây gớm, mỗi loại lấy 10 g, hạt cau, dây cóc, ô mai, mỗi vị lấy 4 g sắc với 600 ml nước, sau khi sắc xong còn khoảng 200ml nước đem chia làm hai phần, uống trước cơn sốt rét 2h. Nếu dùng mà vẫn chưa hết thì cho thêm sài hổ 10 g.
- Trị bệnh viêm gan B: Chó đẻ 30 g, nhân trần 12g, chi từ 8 g, sài hồ 12 g, cùng hạ khô thảo 12 g, ngày sắc uống một thang.
