Nội dung bài viết
Cây Mực hay còn được biết đến với tên khác là phèn đen hay chè nộc. Đây là một loại thảo dược trị bệnh được các thầy thuốc Đông y áp dụng vào vô số bài thuốc hữu ích.
- Chia sẻ công dụng trị bệnh từ thảo dược Nhân Trần
- Bật mí công dụng trị bệnh từ cây Mã Đề
- Chia sẻ công dụng trị bệnh từ cây Bồ Công Anh
Tìm hiểu công dụng trị bệnh từ cây Mực
Sơ lược thông tin cần biết về cây Mực
Cây Mực là cây thuộc họ Thầu dầu, có tên khoa học là Phyllanthus reticulatus. Đây là một loài cây nhiệt đới, mọc hoang nhiều ở ven rừng và bờ bụi ven đường. Bên cạnh đó, ở nước ta một số nơi còn trồng cây để làm hàng rào.
Cây mực là loài thực vật thân nhỏ, cao khoảng 2m đến 4 m. Cành và nhánh có màu đen nhạt, mọc so le, phiến lá hình bầu dục, lá mỏng, mặt trên có màu sẫm hơn mặt dưới. Hoa màu ở nách lá, quả có hình cầu, thường có màu trắng sau chuyển sang màu đỏ hồng, khi chín quả có màu đen. Cây Mực thường ra hoa và quả vào tháng 8 đến 10 hàng năm.
Về tác dụng Dược lý, các giảng viên chuyên khoa Cao đẳng Dược Sài Gòn tại Trường Cao đẳng Y dược Pasteur đưa ra những phân tích như sau:
- Công dụng: Rễ cây mực có tác dụng chỉ tả, thu liễm và tiêu viêm. Vỏ gây mực chuyển hóa. Lá cây mực có tác dụng giải độc, thanh nhiệt, lợi tiểu và sát trùng.
- Chủ trị: Lá cây mực được sử dụng để trị huyết nhiệt gây đinh nhọt, ứ huyết do chấn thương, phù thũng, tiêu chảy, lỵ và sốt cao. Rễ được dùng để chữa trẻ em cam tích, viêm gan, viêm thận, viêm ruột, lỵ và ruột kết hạch. Vỏ thân cây mực được dùng để trị chứng khó tiểu, đậu lên mủ,…Ở Ấn Độ, cây mực được dùng để trị bị thương ở răng và chứng ỉa chảy ở trẻ nhỏ.
Cây Mực và một số bài thuốc trị bệnh
Mực đen thường mọc hoang nhiều ở nước ta
1. Chữa chứng kiết lỵ: Sử dụng Mạch nha, cam thảo đất và ý dĩ phơi khô mỗi thứ bằng lượng nhau, lá cây mực tươi. Sau đó đem lá Cây mực giã nát, thêm nước và lọc lấy nước cốt. Các vị thuốc khác đem tán bột, dùng 1/2 thìa bột uống với nước phèn đen.
2. Chữa bệnh trĩ cấp độ I: Sử dụng Lá huyết dụ 5 lá, trắc bách diệp 1 nắm và lá cây Mực 1 nắm. Sau đó mang các vị rửa sạch, thái nhỏ và sao vàng hạ thổ. Sau đó sắc với 800 ml nước, còn lại 200 ml. Uống 150 ml, chia thành nhiều lần nhỏ và dùng hết trong ngày. Còn lại 50 ml đem hòa thêm nước, đun kỹ và dùng ngâm rửa trĩ từ 1 – 2 lần/ ngày. Liệu trình kéo dài từ 5 đến 10 ngày, nên thực hiện nhiều liệu trình để đạt kết quả tốt.
3. Trị rắn cắn: Sử dụng Lá cây mực tươi, mang giã nát, nuốt nước và lấy bã đắp. Chú ý: Sau khi sơ cứu nên nhanh chóng đưa người bị rắn cắn đến bệnh viện gần nhất để được điều trị kịp thời.
4. Trị gai cột sống: Sử dụng lá lốt và cây Mực khô mỗi vị 30 g, rễ gấc 10 g, cỏ xước và lá bưởi bung mỗi vị 20 g. Sau đó mang các dược liệu sao vàng, sau đó sắc với 1.5 lít nước trong 2 giờ đồng hồ. Chia nước sắc thành 3 phần bằng nhau, dùng sau khi ăn khoảng 30 phút.
5. Chữa chứng chảy máu ở nướu: Sử dụng Lá xuyên tiêu, long não và lá cây mực phơi khô. Thực hiện: Ngậm lâu trong miệng để cầm máu.
6. Chữa chứng kiết lỵ: Sử dụng dây mơ lông, cỏ seo gà, rễ cây Mực và cỏ tranh mỗi vị 20 g, gừng tươi 2 lát. Sau đó mang các vị sắc lấy nước uống, chia thành 2 – 3 lần dùng.
7. Chữa vết thương hở: Chuẩn bị: Bột lá cây Mực. Thực hiện: Rắc lên vết thương hở đến tăng tốc độ hồi phục.
8. Trị sưng đau và bầm tím do té ngã: Sử dụng 30 g lá cây Mực. Sau đó mang giã nát và đắp lên vùng tổn thương trong vòng 30 phút. Thực hiện liên tục trong 3 đến 5 ngày sẽ hết sưng đau và bầm tím.
9. Chữa nhọt độc mới phát: Sử dụng Lá bèo ván và lá cây Mực. Sau đó đem giã nát và đắp lên vùng đau nhức.
Cây Mực được sử dụng trong nhiều bài thuốc trị bệnh
10. Trị chứng đại tiện ra phân lỏng do nhiệt: Sử dụng đậu đen sao vàng và ngọn có lá của cây Mực mỗi vị 40 g. Sau đó đem dược liệu cho vào nồi, đổ 800 ml nước đun sôi còn lại 200 ml. Chia nước sắc thành 3 lần uống và dùng hết trong ngày. Nên dùng liên tục trong 3 đến 5 ngày để có kết quả tốt.
11. Trị chứng thận hư và suy giảm chức năng thận: Sử dụng Cây mực, cây quýt gai, cây muối và cây nổ mỗi vị 20 g. Sau đó mang sắc với 1.5 lít nước, còn lại phân nửa và chia thành nhiều lần uống hết trong ngày.
12. Trị lỵ: Sử dụng vỏ quả lựu và rễ cây Mực (sao vàng hạ thổ) mỗi vị 20 g. Sau đó đem các vị sắc lấy nước uống, chia thành 2 lần dùng. Nên dùng đều đặn từ 3 đến 7 ngày.
Những điều cần chú ý khi dùng Cây Mực
Theo các giảng viên khoa Cao đẳng Hộ sinh tại Trường Cao đẳng Y dược Pasteur cho biết, cần thận trọng khi dùng cây Mực cho phụ nữ mang thai. Cây Mực có tác dụng chữa các chứng bệnh ngoài da do nhiệt, tiêu chảy, kiết lỵ và gai cột sống. Thế nhưng, phần lớn các bài thuốc từ dược liệu cậy Mực đều được lưu truyền trong phạm vi nhân dân, do đó bạn nên trao đổi với bác sĩ để xác định mức độ hiệu quả và tính an toàn trước khi áp dụng.
