Trinh nữ hoàng cung là một loại cây được trồng khá nhiều ở nước ta, đây được xem là một loại thảo dược được sử dụng vào nhiều bài thuốc trị bệnh vô cùng hiệu nghiệm.
- Thầy thuốc Đông y chia sẻ các bài thuốc chữa viêm tuyến sữa
- Thầy thuốc đông y cho biết một số bài thuốc điều trị bệnh từ Bồ công anh
Nội dung bài viết
Thông tin cần biết về cây trinh nữ hoàng cung
Trinh nữ hoàng cung hay còn được gọi với một số tên khác như thập bát học sỹ, Náng lá rộng, tỏi lơi lá rộng hay tỏi Thái Lan hay hoàng cung trinh nữ. Cây có tn khoa học là Crinum latifolium L, thuộc họ: Thuỷ tiên (Amaryllidaceae). Trinh nữ hoàng cung là loài bản địa của Ấn Độ, sau đó di thực sang khu vực Đông Nam Á và trồng rộng rãi ở một số quốc gia. Ở nước ta, cây có thể phát triển tốt ở khắp cả nước.
Về đặc điểm nhận biết Trinh nữ hoàng cung, các giảng viên Trung cấp Y học cổ truyền cho biết:
Đây là loại cây thuộc dạng thân cỏ, mọc thẳng, thân hành đường kính tương đương với một củ hành tây to. Các bẹ lá úp vào nhau có thể tạo thành thân giả có chiều dài khoảng 10cm đến 15cm. Lá trình nữ hoàng cung mỏng, có mép hình gợn sóng, chiều dài lá từ 80cm đến 100cm và chiều rộng trung bình khoảng 5 cm. Lá cây có gân chạy song song. Những lá ở sát đất có đầu bẹ màu đỏ tím. Sống lá nổi rõ ở mặt dưới và tạo thành một cái rãnh ở mặt trên.
Hoa mọc thành tán. Thông thường sẽ có khoảng 6 đến 18 hoa mọc chung trên một cán dài khoảng 30-60cm. Cánh hoa trinh nữ hoàng cung dài, nở xòa ra 2 bên, màu trắng pha lẫn tím đỏ. Bao phấn hình sợi, nhị ngã, bầu hình ống chỉ. Quả cây trinh nữ hoàng cung thường ra vào tháng 8 và 9 hàng năm, hình cầu
Củ con mọc ra từ thân hành. Có thể xuất hiện nhiều củ cùng lúc. Những củ này thường được tách ra và trồng sẽ phát triển thành cây con mới.
Trinh nữ hoàng cung và một vài bài thuốc điều trị bệnh
Trị bệnh u xơ tử cung, rong kinh, chảy máu âm đạo, đau bụng dưới: Kết hợp lá trinh nữ hoàng cung, hạ thảo khô mỗi vị 20 g với 6 g hương tư tử, 8g hoàng cầm và 12 g rễ cỏ xước. Các vị thuốc quý trên hợp thành một thang sắc lấy nước đặc chia làm 3 phần đều nhau uống hết trong ngày.
Giúp giảm đau khớp, chữa chấn thương, tụ máu bầm: Lấy thân hành ( củ ) trinh nữ hoàng cung về đem nướng cho nóng. Giã dập ra và đắp ngay vào nơi bị sưng đau, có máu bầm. Thực hiện mỗi ngày 2 đến 3 lần.
Trị viêm loét dạ dày, u vú: Hái 3 lá trinh nữ hoàng cung tươi đem về rửa sạch, cắt khúc ngắn. Cho vào nồi sắc với 2 chén nước đến khi cạn còn nửa chén. Chia thuốc làm 3 phần uống sau bữa ăn chính trong ngày. Một liệu trình điều trị bệnh kéo dài 20 đến 25 ngày. Sau đó nghỉ 10 ngày rồi tiếp tục uống liệu trình mới.
Chữa bệnh viêm phế quản, ho: Chuẩn bị các thành phần gồm lá trinh nữ hoàng cung, tang bạch bì mỗi vị 20 g, ô phiến 10g và cam thảo dây 6g. Đem sắc lấy 200 ml nước chia làm 3 lần uống.
Chữa viêm họng hạt: Dùng 1/3 lá trinh nữ hoàng cung tươi và 3g rễ cây dằng xay. Đem 2 vị thuốc trên rửa và ngâm qua nước muối pha sẵn cho sạch. Khi bị viêm họng hạt lấy nhai với vài hạt muối ăn, nuốt nước từ từ cho thấm vào cổ họng, bỏ bã.
Chữa u xơ tuyến tiền liệt, rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi: Chuẩn bị huyết giác và lá trinh nữ hoàng cung mỗi vị 20 g, rễ ngưu tất nam 12 g, Ba kích (sao muối) 10 g, hương tư tử 6 g. Nấu nước đặc uống 2 – 3 lần trong ngày.
Chữa ung thư vú, đại tràng, cổ tử cung: Lá trinh nữ hoàng cung và nga truật mỗi vị 20 g, lá đu đủ (phơi khô) 50 g và 10g xuyên điền thất. Cho thuốc vào siêu, thêm 3 chén nước sắc lấy 1 chén. Chia thuốc làm 3 phần uống sau các bữa ăn chính.
Trị mụn nhọt: Dùng trinh nữ hoàng cung và bèo cái mỗi loại 20g, cườm thảo đỏ 6g. Mỗi ngày sắc 1 thang, chia thuốc uống vào buổi sáng, trưa, tối. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể kết hợp 20 g lá trinh nữ hoàng cung với 6 g cườm thảo đỏ và 20 g kim ngân hoa. Sắc thuốc chia làm 2 – 3 lần uống, mỗi ngày 1 thang.
Chữa dị ứng da, nổi mẩn ngứa: Dùng 20g lá trinh nữ hoàng cung, 20 g ngân hoa thán, 12 g ké đầu ngựa, 6 g cườm thảo đỏ. Các vị thuốc trên hợp thành một thang sắc lấy nước đặc chia 3 lần uống vào buổi sáng, trưa, tối.
Những điểm kiêng kỵ khi dùng cây trinh nữ hoàng cung
Ngoài những lợi ích mà cây trinh nữ hoàng cung mang lại thì thầy thuốc Y học cổ truyền Sài Gòn cũng khuyến cáo với một số trường hợp nên tránh sử dụng trinh nữ hoàng cung với phụ nữ mang thai, bệnh nhân bị suy giảm chức năng gan thận nặng. Không ăn rau muống hay đậu xanh trong quá trình điều trị bệnh bằng dược liệu này. Bên cạnh đó, cũng không nên tự ý dùng trinh nữ hoàng cung chữa bệnh mà chưa thông qua ý kiến thầy thuốc, bác sĩ. Việc dùng thuốc không đúng liều lượng hoặc phối hợp sai vị có thể gây nguy hại cho sức khỏe.
