Đau mắt đỏ, hay còn gọi là viêm kết mạc, là một dạng nhiễm trùng mắt thường gặp, đặc biệt vào thời điểm giao mùa khi sức đề kháng của cơ thể suy giảm. Bệnh có thể do virus và vi khuẩn gây tình trạng mắt bị viêm và đỏ. Thông thường, bệnh khởi phát ở một mắt, sau đó có khả năng lan sang mắt còn lại.
Triệu chứng thường gặp
Ngoài dấu hiệu đặc trưng là mắt đỏ, người bệnh đau mắt đỏ có thể trải qua các triệu chứng sau:
– Cảm giác nóng rát hoặc cộm ở mắt.
– Nhìn mờ.
– Sưng mi mắt.
– Tiết nhiều ghèn (dử mắt).
– Chảy nước mắt nhiều.
Mặc dù các triệu chứng này thường không ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực, nhưng nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời, có nguy cơ dẫn đến tổn thương giác mạc và suy giảm thị lực. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng và hạn chế sự lây lan trong cộng đồng.
Nguyên nhân gây bệnh
Theo bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn nguyên nhân chính gây đau mắt đỏ là do sự tấn công của virus hoặc vi khuẩn, trong đó Adenovirus là tác nhân virus phổ biến nhất. Không khí ô nhiễm, thói quen dùng chung đồ dùng cá nhân hoặc tiếp xúc với các chất gây dị ứng cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
– Đau mắt đỏ do virus: Các loại virus như Adenovirus và herpesvirus thường là nguyên nhân. Đôi khi, bệnh cũng có thể xuất hiện sau các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp hoặc cảm lạnh thông thường.
– Đau mắt đỏ do vi khuẩn: Các vi khuẩn như Staphylococcus và Streptococcus pneumoniae là những tác nhân thường gặp. Trẻ em, đặc biệt là lứa tuổi học đường, dễ bị nhiễm khuẩn gây đau mắt đỏ.
– Đau mắt đỏ do dị ứng: Dị ứng với các tác nhân như phấn hoa, bụi bẩn, lông động vật hoặc hóa chất trong nước hồ bơi cũng có thể gây ra tình trạng mắt đỏ.
Đường lây truyền của bệnh
Đau mắt đỏ có khả năng lây lan rất nhanh chóng, đặc biệt trong môi trường đông người. Dù đã từng mắc bệnh vẫn có nguy cơ tái nhiễm, điều này không làm giảm khả năng lây lan ra cộng đồng. Các địa điểm công cộng như trường học, văn phòng, bệnh viện là những nơi lý tưởng để bệnh lây lan. Các con đường lây nhiễm chính bao gồm:
– Tiếp xúc với dịch mắt: Lây lan trực tiếp khi tiếp xúc với nước mắt hoặc dịch tiết từ mắt người bệnh.
– Dùng chung đồ dùng cá nhân: Sử dụng chung khăn mặt, gối, chậu rửa mặt và các vật dụng cá nhân khác với người bệnh.
– Chạm vào vật dụng nhiễm bẩn: Tiếp xúc với các bề mặt đã nhiễm dịch mắt như tay nắm cửa, điều khiển tivi, chìa khóa.
– Sử dụng nguồn nước ô nhiễm: Các nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm cũng có thể là đường lây lan.
– Thói quen dụi mắt: Bàn tay có thể mang theo tác nhân gây bệnh và lây nhiễm khi dụi mắt.
– Qua giọt bắn: Tiếp xúc gần với người bệnh khi họ ho hoặc hắt hơi.
Các biện pháp phòng ngừa hiệu quả
Hiện tại, không có vắc-xin phòng ngừa đặc hiệu cho đau mắt đỏ và cũng chưa có thuốc điều trị đặc trị. Do đó, các biện pháp phòng ngừa đóng vai trò then chốt trong việc giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm và bùng phát dịch bệnh.
Đối với người khỏe mạnh:
– Rửa tay thường xuyên: Sử dụng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn sau khi chạm vào các vật dụng công cộng và trước khi ăn.
– Không dùng chung đồ dùng cá nhân: Tránh chia sẻ khăn mặt, gối, đồ trang điểm mắt với người khác.
– Giặt sạch đồ dùng cá nhân: Giặt và phơi khô khăn mặt dưới ánh nắng mặt trời sau mỗi lần sử dụng.
– Tránh dụi mắt: Hạn chế chạm tay vào mắt để ngăn ngừa việc đưa mầm bệnh vào mắt.
Đối với người bị đau mắt đỏ:
– Vệ sinh tay và mắt thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng và rửa mắt nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý (dung dịch muối 0.9%) vài lần trong ngày.
– Không dùng chung thuốc nhỏ mắt: Mỗi người bệnh nên có lọ thuốc nhỏ mắt riêng.
– Hạn chế tiếp xúc: Cố gắng tránh tiếp xúc gần với người khác, đặc biệt là trẻ em và người lớn tuổi. Nên nghỉ ngơi tại nhà và tránh đến những nơi đông người.
– Không tự ý điều trị: Tuân theo hướng dẫn của bác sĩ và tránh sử dụng các phương pháp điều trị không có cơ sở khoa học.
– Đeo kính râm: Giúp bảo vệ mắt khỏi ánh sáng và giảm cảm giác khó chịu.
Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa lưu ý thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng ngừa trên là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi sự lây lan của bệnh đau mắt đỏ.
