Nội dung bài viết
Thiên môn đông (cây thiên môn) từ lâu đã được sử dụng như một vị thuốc trong Đông y, có công dụng bồi bổ, tăng cường sức khỏe, giảm ho tiêu đờm.
Cây thiên môn ngoài dùng làm cảnh còn là một vị thuốc quý
Tổng quan về cây thiên môn
Thiên môn còn được gọi là thiên đông, thiên môn đông, tóc tiên leo là dạng cây dây leo, dây dài như liễu rũ, thuộc họ hành tỏi. Lá cây vừa dùng làm cảnh vừa dùng làm thuốc. Củ thiên môn (rễ) chính là bộ phận được dùng làm thuốc.
Củ được YHCT sử dụng từ lâu làm thuốc bổ âm, bổ phế âm. Thiên môn đông sử dụng phù hợp tốt nhất đối với trường hợp ho có đờm, ho ra máu; cơ thể gầy yếu, suy nhược cơ thể; người bệnh ung thư.
Theo chia sẻ của Y sĩ YHCT, thiên môn đông là vị thuốc có tính hàn, vị ngọt, đắng nhẹ, quy 2 kinh phế, thận. Có công dụng tư âm, nhuận táo, thanh phế, chỉ khái, hóa đàm, sinh tân. Dùng trị ho khan do phế táo, tân dịch thương tổn, miệng háo khát, đại tiện táo kết.
Thiên môn đông được dùng làm thuốc trong các trường hợp: Hỏa suy do Phế và Thận âm hư, biểu hiện như đờm ít nhưng dính hoặc ho ra đờm lẫn máu; Phần âm và dương hư, biểu hiện sốt nóng, háo khát, thở nông và tiều đường, táo bón do trường vị bị táo. Liều dùng được khuyến cáo của thiên môn là 6-12g/ngày.
Một số bài thuốc dân gian từ thiên môn đông
Trị chứng tâm loạn nhịp, hồi hộp, đoản hơi, vô lực, mồ hôi nhiều, mụn nhọt, táo bón, kém ngủ
Nguyên liệu
Thiên môn đông: 16g
Liên tâm: 8g
Đăng tâm thảo: 8g
Liên nhục: 12g
Thảo quyết minh: 12g
Bá tử nhân: 12g
Sinh địa: 20g
Thục địa: 20g
Đạm trúc diệp: 30g
Cách dùng: Đem các vị sắc uống. Ngày dùng 1 thang sau khi ăn 1 giờ.
Trị các chứng tân dịch hao tổn, miệng khô khát sau ốm dậy, da xanh, gầy, người mệt mỏi
Nguyên liệu
Thiên môn đông: 10g
Nhân sân: 4g
Thục địa: 10g
Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang, chia làm 3 lần trong ngày sau khi ăn 1 giờ.
Thiên môn đông có khá nhiều công dụng trong Đông y
Trị các chứng ho thể nhiệt mạn tính
Nguyên liệu
Thiên môn đông: 12g
Khoản đông hoa: 12g
Tang bạch bì (tẩm mật sao): 12g
Hạnh nhân: 12g
Qua lâu nhân: 12g
Tử uyển: 12g
Tỳ bà diệp: 12g
Bối mẫu: 12g
Cách dùng: Đem các vị sắc uống. Dùng ngày 1 thang, chia uống 3 lần sau khi ăn 1 giờ.
Trị các chứng ho nhiệt, đờm đặc, ho lâu ngày, ho gà
Nguyên liệu
Thiên môn đông: 20g
Mạch môn đông: 20g
Bách bộ: 12g
Trần bì: 8g
Cam thảo: 8g
Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang. Chia uống 3 lần trong ngày sau khi ăn 1 giờ.
Trị chứng lở lưỡi, lở miệng
Nguyên liệu
Thiên môn (bỏ lõi): 12g
Mạch môn (bỏ lõi): 12g
Huyền sâm: 12g
Cách dùng: Đem các vị sắc uống. Ngày dùng 1 thang, chia làm 3 lần sau khi ăn 1 giờ.
Trị nôn ra máu, chảy máu cam
Nguyên liệu
Thiên môn đông: 30g
Sinh địa: 30g
Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang. Uống nhiều ngày tới khi các triệu chứng thuyên giảm.
Trị chứng tâm phiền mất ngủ, nội nhiệt tiêu khát
Nguyên liệu
Thiên môn đông (bỏ lõi): 12g
Nhân sâm: 4g
Ngũ vị tử: 4g
Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang.
Trên đây là một số bài thuốc dân gian có sự xuất hiện của thiên môn đông. Tuy nhiên, bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, nên hỏi ý kiến bác sĩ, dược sĩ trước khi dùng.
Nguồn: duochoccotruyen.edu.vn
